Onderzoek TNO: Met Slim Lokaal Energiemanagement kan terugverdientijd van zonnepanelen tot wel 8 jaar verkort worden bij afschaffing saldering

Koen Mulders
September 17, 2024
Reading time: 3:05 Minutes

Op Prinsjesdag werd vandaag aangekondigd dat de salderingsregeling per 1 januari 2027 komt te vervallen. Het is begrijpelijk dat er dringend iets moet veranderen om verdere stappen in de energietransitie te zetten. Dit besluit zorgt echter voor veel onrust onder huiseigenaren met zonnepanelen. Zonder deze regeling dreigt de terugverdientijd van zonnepanelen flink op te lopen. Uit recent onderzoek van CE Delft en TNO blijkt echter dat er een effectieve oplossing is: het verhogen van het eigen verbruik van zonne-energie. Deze aanpak kan de terugverdientijd van zonnepanelen met wel 8 jaar verkorten, en in veel gevallen zelfs vergelijkbaar houden met de situatie waarin de salderingsregeling nog van kracht is. Daarnaast is het onze vraag of terugverdientijd wel de primaire focus moet zijn, gaat het niet veel meer over wat je kan besparen en wat je kan doen om bij te dragen aan een duurzamere samenleving? Dit is allemaal mogelijk door slim lokaal energiemanagement toe te passen.

De Impact van Eigen Verbruik

Onder de huidige salderingsregeling mogen huishoudens hun opgewekte zonnestroom verrekenen met de stroom die ze van het net afnemen. Dit zorgt voor een aantrekkelijke financiële prikkel, met een gemiddelde terugverdientijd van 7 tot 9 jaar. Echter, als de salderingsregeling wordt afgeschaft, kan deze terugverdientijd oplopen tot 12 à 17 jaar volgens TNO. Dit vormt een uitdaging voor veel huishoudens die zonnepanelen willen.

De oplossing volgens TNO? Het verhogen van het eigen verbruik van de opgewekte stroom. Door dit te verhogen van 30% naar 60%, kan de terugverdientijd verkort worden tot 7 à 8 jaar. Dit maakt het optimaliseren van eigen verbruik essentieel voor wie wil blijven profiteren van een korte terugverdientijd.

Concreet Rekenen: Wat Levert het Verhogen van Eigen Verbruik op?

Laten we de cijfers in detail bekijken. Een gemiddelde zonne-installatie kost ongeveer €5.000. Bij een terugverdientijd van 15 jaar, betekent dit dat een huishouden jaarlijks €333 (5000/15) aan energiekosten bespaart. Echter, als je het eigen verbruik verhoogt en de terugverdientijd verkort tot 8 jaar, stijgt de jaarlijkse besparing naar €625 (5000/8). Dit levert een extra besparing van ruim €290 per jaar op.

De vraag is natuurlijk: wat moet je doen om deze besparing te realiseren?

De Business Case voor Slim Energiebeheer

Een energie-management-systeem (EMS) is dé oplossing om het eigen verbruik van zonnestroom te optimaliseren. Met een slim EMS kun je grote energiegebruikers zoals boilers, warmtepompen, batterijen, elektrische auto’s, zwembaden, e.d. efficiënt aansturen om het verbruik van eigen opgewekte energie te maximaliseren. Met een slim EMS is in veel gevallen een verhoging van het eigen gebruik tot ruim boven de 60% haalbaar.

Laten we een rekenvoorbeeld nemen: stel dat de aanschaf en installatie van een EMS €800 kost. Als je hiermee een jaarlijkse besparing van €290 realiseert, heb je een rendement van meer dan 36% per jaar. Dit is vele malen hoger dan het rendement op een spaarrekening of de gemiddelde opbrengst van zonnepanelen zelf. Voor gebouwen en woningen met een hoog energieverbruik en meerdere apparaten die door een EMS kunnen worden aangestuurd, zal het rendement nog hoger liggen.

Conclusie

De afschaffing van de salderingsregeling kan voor veel huishoudens een uitdaging lijken, maar slim lokaal energiemanagement biedt een oplossing die niet alleen de terugverdientijd van zonnepanelen aanzienlijk verkort, maar ook zorgt voor besparingen die een hoger rendement opleveren dan wat je op een spaarrekening krijgt. De komende jaren wordt investeren in een energiebeheersysteem (EMS) steeds aantrekkelijker.

Investeren in een slim energiebeheersysteem is daarmee niet alleen een duurzame keuze, maar ook een financieel slimme zet voor de toekomst. Bovendien is het optimaal benutten van je eigen duurzame zonnestroom een prachtig voordeel: de stroom die je onder je dak houdt, is altijd de duurzaamste én voordeligste.

Daarnaast profiteert het brede energiesysteem ervan wanneer er gestuurd wordt op verhoogd eigen verbruik. Door een betere afstemming tussen productie en vraag ontstaat er meer balans in de markt. Een lokaal energiemanagement-systeem draagt ook bij aan het verminderen van netcongestie, omdat de druk op het lokale elektriciteitsnet afneemt. Hierdoor kan energie efficiënter worden getransporteerd.